An DBI, sa nagbabag’o na panahon

silhigPanahon yadto na nakaupod kami sa Damayan-Buluseno, Inc (DBI); malin tolo pa’k ka-taon tuna siya mapundar. Bag’uhon pa, nagdadaghan pa hamok an nakaaram nan nadadagka. Bantog an baragat kun ika-duwa na Domingo sin bulan. An natotokahan, napreparar sin kakan’on, nan kun nano pa na mababarahin. Pwera san pagkaon, nagagalatan an pakibagat sa awat na wara kababagat: an diri nakauli, nan san bihirahon makauli.

Nabuhay gihapon an barayle nan san mga reyna. Nabuhay man an karuray na uruli kun Kamahalan; mga pira na sasakyan nan bus an burungyod batog na Myerkoles Santo, para sa Damayan Homecoming. Hali dini, nabuhay pa an CIVAC, nan an mga manglain-lain na reunion. Nabuhay man an Damayan-Buluseno Gazette, an Pista sa Manila, nan san scholarship. Tidakui na nabuhay, an pagdaranon san mga Bulusanon, labi an sa Manila.

Sa lado san kabataan, nasarihan mi an pambihira na kamas nan karuyagon na makaentra, pangtapar sa kamas man nan kakayahan na pinansyal san mga opisyales nan kaurupod. Gamit hamok an telepono sa mga lugar sin trabaho, o an inhuhulugan sin manintimos, o an sa mga tindahan na paarkilahan, naoorganisar kami, nakaupod sa pagbisita sin mahapdos o pakipuya sin minatay. Ini na pakipuya, halimbawa, nasa manglain-lain na lugar: sa mga malinig na punerarya, piliw sin tinampo, tangpi sin kanal, barangay hall, o yano na balay na naabot sa pagsurut-surot sin pasilyo o eskinita. Maski diri personal na kila, basta Bulusanon, hinihingoha na kadtuon.

Wara ada kami kapawotan sadto. Kun may kaya an tagbalay, nakapakikaon sin masiram. Kun diri, kape o dulsi o iristorya hamok, o yanghad sa purusoy. Maogma kami sini. Mahod kun nagagab’ihan, nakiturog kun kunay. Sayo ngani kabeses, naagahan kami sa Quezon Memorial Circle, kararaw hamok nan iristorya. Kun silhig kami o asadol o kagkag, kaogmahan mi sa DBI an hudamon sin Bulusanon na nangaipo.

Sa bus, kun uruli, urupod an maykaya nan san yano hamok. Daghan sadto an wara ada kakuntento san baragat sa Manila, nanguruli, matapos an taod-taod na pagbaya. An CIVAC, taon-taon na inhihimo nan inhuhulat na dini sa Bulusan. Sa mga naging scholar, sobra baynte man an nakahuman.

Kun iimudon niyan, hali dini sa Bulusan, daghan an nagtaraliwan, nagharanap sin swerte kun diin. May mayad gihapon an naabutan. An iba pa, badi harayo sa inlaoman. Di’ na kunta ini magbabagat na duwa na grupo. May matataha, may wara labot, o badi harayo an isip. An hinimo san DBI, tinulayan an pag-itan, hunimo sin dahilan na magkasayo. An mayon, daghan an dara; an wara, kusog nan presensya an ambag.

Sa ika-32 na taon, haros ika-duwa na na grupo an liderato nan mga aktibo sa DBI. An lado san kabataan sadto, kadaghanan, napakadto na an atensyon sa pagpamilya nan pagpakabuhay.

Sa panahon niyan, an pagpadagos gihapon an agyat. Sa pagliwat san panahon, an tawo an makibagay. Kun magluya, halimbawa, an bulanan na baragat, di’ man ada dahil sa pagkasumo. Sa panahon san social media nan texting, naibanan an langkag nan kakulangan sin impormasyon nan komunikasyon. Imbes na imudon na ulang, pwede man ini gamiton sa padagos na pag-utob sin bisyon nan misyon.

_____________

Retrato tabi ni Sg. Salamat po.

Leave a comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.